تالاب‌های کشور در سکوت مسئولان، در حال مرگ‌اند!

در بهمن ماه سال ۱۳۴۹طی برگزاری کنوانسیون بین‌المللی رامسر، کشورهای شرکت کننده  به معاهده‌ای برای نجات تالاب‌های منحصر به فرد ایران و جهان، رای داده و آن را تصویب کردند. که به معاهده رامسر مشهور است. بر اساس این معاهده فهرستی از تالاب‌های مهم جهان  تهیه شد که به «فهرست رامسر» مشهور شد. در این فهرست، بریتانیا (با ۱۶۴ تالاب) از نظر تعداد و کانادا (با بیش از ۱۳۰هزار کیلومتر مربع تالاب) از نظر وسعت، رکورددار‌اند. شبکه «نشنال مستر» در سال ۲۰۰۵ بیشترین تالاب‌‌ها را به ترتیب در کانادا، روسیه، باتس‌وانا در آفریقای جنوبی، و پرو معرفی کرد.
بر اساس اطلاعات شبکه جهانی رامسر، تالاب‌‌ها نه‌تنها برای کشور یا کشورهایی که در آن واقع شده‌اند، بلکه برای بشریت منابع طبیعی بسیار باارزشی هستند. امروزه بیش از 2000 تالاب در دنیا موجود است که
 476 هزار هکتار را تحت پوشش دارد، که تالاب‌هایی با اهمیت بین‌المللی شناخته می‌شوند. شوربختانه نه‌تنها در ایران، بلکه در کشورهای توسعه یافته نیز تالاب‌‌ها در معرض نابودی قرار گرفته‌اند، اما سرعت این نابودی در ایران بیشتر، و توجه به آن‌ کمتر است. در زمان برگزاری کنوانسیون بین المللی رامسر کسی چه می‌دانست که 51 سال بعد، تالاب‌های ایران در فهرست سیاه و پرخطر قرار می‌گیرند و با شتاب به‌سوی مرگ و نابودی می‌روند. هرچند ورود فاضلاب، پساب‌های صنعتی و سمی، بهره‌کشی از آب تالاب‌‌ها و ندادن حق‌آبه آن‌‌ها از جمله عوامل نابودی تالاب‌های ایران در سال‌های اخیر بوده، ولی هیچ‌کدام به اندازه سدسازی‌های بی‌رویه، موجب مرگ زودرس تلاب های نشده است.
ایران ۳۵ تالاب ثبت شده در کنوانسیون رامسر دارد که بر اساس آخرین گزارش سال ۱۳۹۷، شش تالاب از آن تعداد در «فهرست قرمز» قرار دارند. کارشناسان محیط زیست می‌گویند احتمال دارد تعداد تالاب‌های در خطر ایران طی سه سال گذشته افزایش یافته باشد. گذشته از این فهرست، تعدادی از تالاب‌های ایران نیز به دلیل ورود پساب‌، فاضلاب‌ و آلودگی‌های نفتی در معرض خطر خشکیدن و نابودی قرار گرفته‌اند و کنوانسیون بین‌المللی حفاظت از تالاب‌ها، آن‌ها را در «فهرست سیاه» خود به نام «مونترو» قرار داده است. به گفته یک کارشناس محیط زیست، هم‌اکنون با توجه به نگاه‌های گذرا به وضعیت موجود امنیت تالاب‌های کشور، متوجه می‌شویم که تالاب‌‌ها تعادل و توازن طبیعی خود را از دست داده‌اند. به گفته این کارشناس:««تخصیص ندادن حق‌آبه زیستی تالاب‌‌ها یکی از اصلی‌ترین دلایل تخریب آن‌هاست. تالاب‌‌ها در حوزه‌های انتهایی مناطق آبریز قرار گرفته‌اند و از بالادست به دلیل نبودِ مدیریت صحیح در منابع آب و خاک، از سوی دو وزارت خانه نیرو و برخی نهادها مورد تهدید قرار گرفته‌اند. برای این‌که در بالادست‌‌ها زمین‌های بیشتری را که قبلا جزو مراتع یا زیرآشکوب‌های جنگل بودند، به اراضی کشاورزی اختصاص دادند یا برخی از  مجتمع‌های صنعتی را از همین انتقال آب بین حوزه‌ای مشروب کردند، که موجب شد حق‌آبه زیستی تالاب‌‌ها به درستی تخصیص نیابد.»
بر اساس آمار موجود، در تالاب انزلی ۷۱ دهنه فاضلاب وجود دارد که بدون هیچ نوع تصفیه و پالایشی وارد این تالاب می‌شوند و حیات گیاهی و جانوری آن و حتی سلامت جانوران بومی سوحل آن‌را با خطر مواجه کرده‌اند.