سالمندان؛ نیازهای تغذیه‌ای و عدم امنیت غذایی سالمندان!

سالمندان، درست مانند کودکان، نیازهای تغذیه‌ای خاصی دارند، کودکان برای رشد و سلامت و کارآمدی بیشتر و سالمندان برای حفظ توان و نیروی باقی مانده و طبعا داشتن یک زندگی مفید و احساس سلامت و خودکفایی رفتاری. بنابراین این دو گروه خاص باید در کنار دیگر گروه‌های سنی بیشتر مورد توجه قرارگرفته و به تغذیه آنان توجه خاص شود.
با افزایش سن، میزان نیاز به انرژی کاهش می‌یابد که می‌تواند به دلیل کاهش فعالیت جسمی و کاهش توده عضلانی بدن باشد، میزان نیاز به انرژی برای هر سالمند متفاوت است و بر اساس وزن، قد، شرایط فیزیکی و سلامتی او محاسبه می شود، در این زمینه پیروی از یک الگوی تغذیه زیر نظر متخصص تغذیه، امری ضروری است.
با افزایش سن، علاوه بر کاهش توده عضلانی، ذخیره پروتئینی بدن نیز کاهش می‌یابد و میزان نیاز به پروتـئین با افزایش سن نه تنها کاهش نمی‌یابد، بلکه ثابت مانده یا افزایش پیدا می‌کند، به‌ویژه در صورت ابتلا به بعضی بیماری‌ها و یا عفونت‌ها، این نیاز به مراتب افزایش می‌یابد؛ چهارده تا شانزده درصد از انرژی دریافتی روزانه سالمندان باید از پروتـئین‌ها به ویژه پروتئـین‌های با کیفیت بالا تأمین شود.
اما متاسفانه آن‌چه مدتی است با آن مواجهیم، مشکلات اقتصادی و گران شدن کالاهای اساسی در سبد خانوار است و همین امر موجب شده که تقریبا تمام افراد خانواده دچار مشکلات تغذیه‌ای شوند.
نتیجه پژوهش پژوهشگران دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تهران در مناطق 22 گانه این شهر، نشان می‌دهد افرادی که سرمایه اجتماعی پایین دارند حدود سه برابر افراد با سرمایه اجتماعی بالا، درمعرض ناامنی غذایی هستند. شاخص‌های سرمایه اجتماعی شامل شبکه‌های اجتماعی، اعتماد اجتماعی و روابط متقابل است. توضیح این مطالعه به این صورت است که در مورد تغذیه و روابط مختلف، این افراد جوان‌تر هستند که بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرند، چون به آینده آن‌ها امید هست؛ زیرا کودکان و نوجوانان، به‌عنوان سرمایه اجتماعی، آینده خانواده و خود را می‌توانند در دست بگیرند، اما در مورد سالمندان خانواده، تقریبا چنین امیدی وجود ندارد. بنابرنتیجه این تحقیق، دوسوم از سالمندان تهرانی، از امنیت غذایی برخوردار نیستند و خود یا اطرافیان، توجهی به تغذیه آنان نمی‌کنند.
البته این نکته در مورد دیگر افراد خانواده نیز صادق است و سرپرستان خانواده با توجه به افت توان اقتصادی، ترجیح می‌دهند کودکان و نوجوانان را در اولویت تغذیه‌ای قرار دهند و برای مثال گوشت و میوه خریداری شده را به فرزندان اختصاص می‌دهند و نه خود با سالمندان خانواده.
به همین دلیل گروه میانسالان و سالمندان جامعه در حال حاضر و با توجه به وضعیت اقتصادی و گرانی و گران‌تر شدن کالاهای سبد معیشتی خانوار، دچار مشکلات سوءتغذیه‌ای و بیماری‌های ناشی از آن هستند و حتی برای مداوای بیماری هم توان مالی لازم برای مراجعه به پرشک را ندارند.