ارزش آمارها به سندیت آن است

همواره درمورد این مسئله انتقادهای فراوان داشته ایم که نظام و سیستم آماری کشور در عرصه های مختلف دچار اثرپذیری از سلیقه و خواست و رضایت متولیانی است که روی کار می آیند و به جای اینکه منبعی برای سنجش واقعیت ها باشد، تنها کارنامه ای برای این دولت و آن دولت خواهد بود.

ارزش آمارها به سندیت آن است

 

 

همواره درمورد این مسئله انتقادهای فراوان داشته ایم که نظام و سیستم آماری کشور در عرصه های مختلف دچار اثرپذیری از سلیقه و خواست و رضایت متولیانی است که روی کار می آیند و به جای اینکه منبعی برای سنجش واقعیت ها باشد، تنها کارنامه ای برای این دولت و آن دولت خواهد بود.
این ناکارآمدی آماری بیش از همه در عرصه اقتصادی و مولفه هایی همچون نرخ تورم، خط فقر، اشتغال زایی، بیکاری، درآمد سرانه، نرخ کاهش یا رشد اقتصاد، میزان نقدینگی و مسائلی این چنینی به چشم می آید و موجب انتقاد رسانه ها و کارشناسان می گردد.
درهمین رابطه ادعاهایی همچون «کاهش 19 درصدی تورم و ایجاد یک میلیون شغل و بیمه شده جدید» طی دوسال حضور دولت سیزدهم  مطرح شده است که بعضاً از سوی نمایندگان مجلس نیز منبع و اسناد تحقق این ارقام، مطالبه شده است.
شاید اگر اعداد و ارقام در این دو مقوله با اعداد و اعشار پایین تری مطرح می شد، کسی به آن توجه نمی کرد و حتی متوجه نمی شد که این آمار و ارقام صحت و سندیت دارد یا نه. چرا که وقتی آب از سر اقتصاد و وضعیت اقتصادی جامعه بگذرد، دیگر اهمیتی به این موضوعات نمی دهد!.
اما وقتی از کاهش حدود 20 درصدی تورم حرف می زنیم یعنی میزان فشار اقتصادی به مردم چیزی حدود 50 درصد کاهش یافته است و این موضوعی نیست که بتوان به سادگی از آن گذشت. و اگر این رقم با واقعیت همسویی داشت و برای مردم ملموس می گشت، بی گمان تیم اقتصادی کنونی کشور را باید قهرمانان ملی تلقی می کردیم!.
یا درمورد ایجاد یک میلیون شغل و بیمه شده جدید اگر این آمار را واقعی قلمداد کنیم یعنی یک میلیون خانواده و حدود سه الی چهار میلیون نفر از فقر مطلق رهایی یافته اند و سرپرست خانواده و یا اعضای آن با داشتن درآمد ماهانه تاحدی از مشکلات معیشتی خود کاسته اند.
اما حرف بر سر این است که اساساً این یک میلیون اشتغال در کدام بخش جمعیتی و یا در چه حوزه شغلی و با چه ملاک و معیاری ایجاد شده است. اگر بیمه برای آنها رد شده باشد به راحتی می توان نام شاغل و شغلی که درآن مشغول شده است را بدست آورد. این درحالی است که بنابر اعلام مرکز آمار "تعداد اشتغال ایجاد شده در فاصله تابستان سال گذشته تا تابستان سال جاری برابر با ۳۷۳ هزار و ۷۳۴ نفر بوده است".
ضمن اینکه بیشترین بخش همین تعداد اشتغال نیز مربوط به بخش خدمات است. افزایش قابل توجه اشتغال در بخش خدمات بدان معناست که بخش مهمی از شغل‌ های جدید ایجاد شده ممکن است مرتبط با
تاکسی‌ های اینترنتی، مشاغلی چون پیک‌ های موتوری و ... باشد که شغل پایدار تلقی نمی‌شوند.
کسی به دنبال تخریب یا مچ گیری از این دولت و آن دولت نیست، بلکه مراد توجه براصالت آمار است تا آینه ای از حقیقت و واقعیت ها را در برابر مردم قرار دهد. به فرض اینکه امروز به جای رقم کاهش 19 درصدی و اشتغال یک میلیون این اعداد را ضرب در دو یا سه می کردیم، چه اتفاقی رخ می داد؟! وقتی آمار و ارقام با زندگی و حقیقت قابل مشاهده کف جامعه مطابقت نداشته باشد، مردم برای مسئولان کف نمی زنند و مهر تأیید بر کارنامه آنها نخواهند زد. این قاعده ای کلی است که تمامی دولت ها در ادوار مختلف را شامل
می شود که متأسفانه اکثراً در این مقوله دچار نقص بوده اند.